Zabawy kontaktowo-dotykowe

W zabawach kontaktowo-dotykowych dorosły w rytm mówionego wierszyka dotyka palcami ciała dziecka. Sytuacja taka stymulująco wpływa na rozwój dziecka dostarczając mu istotnych informacji z receptorów skórnych do mózgu, a dotyczących odczuwania własnego ciała, wywoływania poczucia bezpieczeństwa w kontakcie z dorosłym, a także wysyłania sygnałów akceptacji dziecka. Pochylanie się nad niemowlęciem w trakcie zabawy umożliwia maluchowi optymalny kontakt wzrokowy, stwarza możliwość obserwacji twarzy ludzkiej, ruchów mimicznych, ruchów narządów mowy. Ponadto malec osłuchuje się z głosem ludzkim, jego melodią, rytmem, tempem, intonacją, a więc z tymi wszystkimi elementami kodu językowego, które są dla dziecka najbardziej interesujące.

Maluszki, z którymi prowadzi się tego rodzaju zabawy, wykazują większą reaktywność emocjonalną, łatwiej je sprowokować do głośnego śmiechu, wokalizacji, charakteryzuje je dłuższy czas koncentracji wzrokowej i słuchowej, wcześniej przejawiają zaczątki myślenia sensoryczno-motorycznego (np. dzieci uczą się przewidywać pewne zdarzenia - "kulą się" na chwilę przed usłyszeniem i wykonaniem gestu związanego z mówionym wersem: "Jak uszczypnie będzie znak").

KOMINIARZ
Idzie kominiarz po drabinie,
Patrz - już siedzi tu, w kominie.

MYSZKA
Idzie myszka do braciszka,
Tu wskoczyła, tu się skryła.

RAK
Idzie rak, nieborak,
Czasem naprzód, czasem wspak.
Jak uszczypnie, będzie znak.

MYSZKA
Idzie myszka po ścianie,
Niesie złote pierścienie.
Jak się pierścień zachwieje,
To się myszka zaśmieje.

WĄŻ
Idzie wąż wąską dróżką,
Nie porusza żadną nóżką,
Poruszałby, gdyby mógł,
Lecz wąż przecież nie ma nóg.

Zabawy kontaktowo-naśladowcze

W zabawach kontaktowo-naśladowczych aktywny udział wykazują już dzieci w 7-9 miesiącu życia. Starają się one odwzorowywać gesty osoby dorosłej. Pojawia się gotowość do współdziałania, reagowania na elementy słowne recytowanego tekstu. Rozwój mowy biernej (umiejętności związane z rozumieniem słów) pozwala na kojarzenie słowa z gestem. Dziecko uczy się także określonych zachowań społecznych, np. gestu pożegnania "pa, pa", bicia brawa. Jest to następny ważny krok na drodze socjalizacji.

CZAPLA
Chodziła tu czapla
Na wysokich nogach.
Chodziła po desce...
Chodziła po desce...
Opowiadać ci jeszcze?
Opowiadać ci jeszcze?

KIZIA, MIZIA
Kizia, Mizia, gdzieś ty była?
W komóreczce mleczko piłam
A mnie nic nie zostawiłaś?
A ty, a ty...

TOSI, TOSI ŁAPCI
Tosi, tosi łapci, pojedziem do babci,
Babcia da nam kaszki, a dziadzio okraszki.
Tosi, tosi łapci, pojedziem do babci,
Babcia da pierożka i tabliczki z rożka.
Tosi, tosi łapci, pojedziem do babci,
Od babci do cioci, ciocia da łakoci.
Tosi, tosi łapci, pojedziem do babci,
Od babci do mamy, mama da śmietany.
Tosi, tosi łapci, pojedziem do babci,
Od babci do taty, tam jest pies kudłaty.

Zabawy paluszkowe

Najczęściej stosujemy w zabawach z dziećmi w 10-12 miesiącu życia. Dziecko sadzamy sobie na kolanach, ujmujemy jego rączkę i dotykając paluszków, wypowiadamy kolejne wersy wierszyka.

Opuszki palców są bardzo bogato wyposażone w receptory. Umiejętne ich dotykanie sprawia dziecku radość, zaspokaja potrzebę stymulacji dotykowej, odpowiada na spontaniczne przez dziecko przejawianie zainteresowania własnymi paluszkami.

DYNIE
Jedna dynia, druga dynia,
Trzecia dynia, czwarta dynia.
Siadły razem cztery dynie,
Będą dobre gospodynie.

LECI..., LECI...
Leci, leci pszczoła
Do Wojtaszka czoła...
Wojtek śpi.
Leci, leci osa
Do Wojtaszka nosa...
Wojtek śpi.
Leci, leci mucha
Do Wojtaszka ucha...
Wojtek śpi.
Leci bąk tłuściutki
Do Wojtaszka bródki...
- A tuś mi!

SROCZKA
Sroczka kaszkę warzyła,
Dzieci swoje karmiła:
Pierwszemu dała na miseczce,
Drugiemu dała na łyżeczce,
Trzeciemu dała w garnuszeczku,
Czwartemu dała w dzbanuszeczku,
A piątemu nic nie dała
I frrrrr....... do lasu poleciała.

RODZINA
Ten pierwszy to nasz dziadziuś
A obok - babusia
Największy to tatuś
A przy nim mamusia
A to jest dziecinka mała
Tralalala, tralalala...
A to - moja rączka cała
Tralalala, tralalala...